Toen ik onlangs een reportage van Test Aankoop zag verschijnen met daarin een roadtrip met een Polestar 2 dwars door België, gingen mijn haren rechtstaan. Vertekend, onvoorbereid, geen experts ingeschakeld ... dat vat het item wat samen. De reportage toont voor mij meteen een groot pijnpunt in het hele debat over adoptie van EV's: onwetendheid en een bevooroordeelde houding. Het zijn net die zaken die een rem betekenen op de verdere uitrol van EV's, terwijl ze echt wel meer zijn dan een spiegel van een duurzamere mobiliteit. Tijd om de noodzakelijke mentaliteitswijziging onder de loep te nemen.
Plan, ook met ICE
Een journalist die het in zijn hoofd haalt om een lege EV op te laden aan een gewoon stopcontact ter voorbereiding van een rit van Oostende naar Botrange, kan je niet meer dan knullig of volhardende boosheid noemen. Immers als je een wagen met een batterij van 78 kWh aan 2,3 kWh/uur laadt, dan is die 's ochtends niet opgeladen, daarvoor moet je zelfs geen genie zijn om dat te beseffen. De schrijver kon dan ook maar aan een laadcapaciteit van 25% vertrekken aan zijn tocht. Dat zou ik zelfs met een brandstofwagen niet willen ondernemen, simpel. Had de batterij volledig opgeladen geweest, dan had zijn verhaal er wellicht veel rooskleuriger uitgezien. Slechte journalistiek of een zeer bewuste strategie? Ik laat het in het midden.
Transitie is altijd een moeilijk proces
Als ik als EV-rijder een dergelijke openingsparagraaf lees, dan houdt het bij mij reeds op. Ik zie immers wekelijks zoveel artikels passeren die vaak dezelfde teneur inhouden: EV's vervuilen meer dan ICE, want ze zijn zwaarder (dus meer bandenslijtage en dus meer fijnstof) en kunnen niet goed gerecycleerd worden, de stroom is grijs, je geraakt er niet mee tot in het zuiden van Frankrijk, de prijzen zijn te hoog, ... Lees er maar eens de reacties van de Vlaamse onderbuik op sociale media op na en je weet hoe diep die vooroordelen en onwetendheid zijn ingebakken in de doorsnee consument.
Anderzijds is er in het verleden al heel wat onderzoek gedaan naar transitieperiodes en hoe wij die als mens ervaren, verwerpen of omarmen. Steeds vertellen ze hetzelfde verhaal: transities hebben tijd nodig, ook mentaliteitswijzigingen hebben tijd nodig, zoals ook hier het geval is. Elke kenmerkende technologische ontwikkeling door de eeuwen heen, had tijd nodig om door de massa te worden omarmd. Elke technologische ontwikkeling kostte aanvankelijk veel geld en was en is inderdaad steeds eerst weggelegd voor de kapitaalkrachtigen. Kapitaalkrachtigen hadden de eerste auto, de eerste computer, de eerste cd-speler, de eerste gsm, en vaak waren dat in het begin heel dure technologieën die gaandeweg hun weg vonden naar de consument en door de toenemende vraag automatisch goedkoper werden. Het is een logische en normale evolutie. Toen de eerste flatscreens op de markt verschenen, dacht ik er geen moment aan om er een te kopen, gewoon omdat ik een beeldbuistelevisie kon kopen voor een fractie van het bedrag (wat voel ik me plots oud!). Sta er maar eens even bij stil. Je gaat vast een vergelijkbaar voorbeeld vinden voor jouw persoonlijke situatie.
Echter zullen we binnen tien jaar in een compleet andere realiteit wakker worden, je zal wel zien. Merken zoals Renault (Dacia) brengen in 2021 betaalbare EV's op de markt. En als andere Europese merken niet meteen volgen, zal onze markt overspoeld worden door Chinese merken, mark my words. Ik vermoed ergens wel dat de Europese fabrikanten achter de schermen druk bezig zijn met de ontwikkeling van goedkopere EV's. Bovendien zal de EU wel blijven waken over de kwaliteit en producten van 'eigen bodem'.
De allesbepalende prijs, die van de batterij, is enorm hard aan het zakken. De prijs van de batterij is nog hoog en dat heeft uiteraard met de ontginning en logistiek van grondstoffen te maken, maar eens we in Europa eigen gigafabrieken hebben (22 het komende decennium) en we batterijen lokaal gaan recycleren, zal de prijs van de batterij niet meer gaan doorwegen (bron: Transport & Environment, 03/2021, From Dirty Oil to Clean Batteries).
Het zuiden van Frankrijk, hotspot voor automobilisten
In de reportage krijgen verbruik en de daarmee gepaard gaande actieradius uiteraard een rol. Bij elektrische wagens speelt werkelijk alles mee: temperatuur, wind, afstand, inclinatie, snelheid, ... Al die factoren hebben een invloed op je bereik, niet alleen op het bereik van een EV, ook op dat van een ICE trouwens, maar we zijn ons daar gewoon minder bewust van.
Er zijn ondertussen al wel wat EV's op de markt die een praktisch rijbereik van 350 à 400 km hebben, net genoeg voor je eerste rustpauze tijdens een rit naar het zuiden. Maar blijkbaar volstaat dat niet. Ik denk dat ik gerust kan stellen dat de norm voor de actieradius bij de meeste consumenten 1100 km is. 'Je geraakt er niet mee tot in het zuiden van Frankrijk' is zowat een van de heiligste tegenargumenten geworden. Echter dien je daar voor jezelf als consument toch enkele kritische vragen bij te stellen.
De eerste is: rijd je in één ruk naar het zuiden? Neen, je respecteert de verantwoorde rustmomenten na een rit van twee uur. Je stopt onderweg om de benen te strekken, naar het toilet te gaan, iets te eten. Dat is voor mij de logica zelve en als EV-rijder maak ik van de gelegenheid gebruik om dan ook even snel te laden. Doe je dan langer over je rit? Misschien, maar is dat doorslaggevend eens je de vakantieknop hebt omgedraaid? Ik denk het niet. Integendeel, ik kom veel relaxter op mijn bestemming aan.
De tweede: is die ene rit, die ene reis naar het zuiden in de zomer bepalend voor de aankoop van een wagen? Leg je dagelijks dan 1100 km af? Ik denk het niet. Veeleer 39,8 volgens Mobiliteit Vlaanderen. Maar desondanks lijkt het overgrote aantal korte verplaatsingen op jaarbasis geen goede argumentatie te zijn voor de aankoop van een EV.
Argumentatie en tegenargumentatie
Ik heb voor alle argumentatie die in onderzoeken zoals die van Test Aankoop tegen EV's wordt aangekaart, steeds een gefundeerde en onderzochte tegenargumentatie klaar. Wetenschappelijk onderzoek dat in alle opzichten pleit voor een adoptie van elektrisch rijden. Ik spaar ze voor andere blogteksten (genoeg leesvoer te over) ;-).
Ik wil echter wel afsluiten met het laatste argument, de prijs. Ik ben er volledig mee akkoord dat elektrische voertuigen een dure reputatie hebben, vooral omdat we dan in eerste instantie naar de Tesla's kijken. Maar dat was de situatie een paar jaar geleden. Ondertussen zien we dat er in 2021 alleen al heel wat nieuwe modellen op de markt gaan komen en ja ook modellen onder de € 30.000. Geef het tijd. Ondertussen zal de markt onder impuls van Europa wel volgen. Batterijen zullen in Europa op grotere schaal kunnen worden gerecycleerd, waardoor grondstoffen dus goedkoper worden. We zien de laadinfrastructuur in heel Europa uitbreiden tot op het niveau dat elk tankstation op termijn ook laadpunten zal hebben. Batterijtechnologie wordt efficiënter, dus laadtijden worden korter. De mentaliteit? Die volgt wel, geef het tijd.
De journalist van Test Aankoop zal door de EV-community van zijn ongelijk overtuigd worden, vandaag zelfs, want er is een groep die een heuse #testaankoopchallenge heeft opgezet om volledig opgeladen hetzelfde traject af te leggen. Fijn te lezen dat dit leeft! Dank aan de community trouwens om een en ander onderuit te halen en te toetsen aan reële omstandigheden.
Vind je bovenstaande interessant en wil je daar meer over vernemen? Je kan me boeken voor een inspirerende talk op kantoor, op je event. Ik stoom autoverkopers ook klaar voor elektrische mobiliteit die verder gaat dan de wagens die ze verkopen.
Tim